Co robić, gdy dziecko ma płaskostopie?
Płaskostopie u dzieci to problem, z którym boryka się wiele maluchów, zwłaszcza w młodszych latach. Choć płaskie stopy są naturalnym zjawiskiem u małych dzieci, w miarę dorastania stopa powinna nabierać prawidłowego kształtu. W niektórych przypadkach jednak, gdy łuk stopy się nie formuje, konieczna może być interwencja. W tym artykule omówię, czym jest płaskostopie, jakie są jego przyczyny oraz jak wspierać prawidłowy rozwój stóp u dzieci
Czego dowiesz się z dzisiejszego artykułu?
- Czym jest płaskostopie?
- Jakie wyróżniamy przyczyny płaskostopia?
- Czy mamy tylko jeden rodzaj płaskostopia?
- Skąd wiedzieć czy dziecko ma płaskostopie?
- Co jeśli dziecko ma płaskostopie?
Czym jest płaskostopie?
Płaskostopie to wada postawy, w której stopa nie posiada naturalnie wykształconego łuku podłużnego, co sprawia, że cała jej powierzchnia przylega do podłoża.
W prawidłowo rozwiniętej stopie łuk ten pełni funkcję amortyzującą, chroniącą stawy i kręgosłup przed nadmiernym obciążeniem podczas chodzenia czy biegania.
Płaskostopie może występować u dzieci, szczególnie we wczesnym etapie życia, ponieważ ich struktura kostna i więzadłowa dopiero się rozwija. Zazwyczaj z czasem łuk stopy formuje się naturalnie, jednak w niektórych przypadkach płaskostopie utrzymuje się i wymaga korekty.
Jakie wyróżniamy przyczyny płaskostopia?
Do najczęstszych przyczyn płaskostopia zaliczamy niewydolność mięśni oraz stawów w obrębie stopy, co osłabia jej naturalne podparcie i funkcję amortyzacyjną. Jednak warto podkreślić, że istnieje wiele innych czynników, które mogą przyczynić się do rozwoju tej wady. Należą do nich:
- Przykurcz ścięgna Achillesa – gdy ścięgno to jest zbyt napięte, może ograniczać ruchomość stopy i powodować nienaturalne ułożenie, co z kolei wpływa na rozwój płaskostopia.
- Palce młotkowate – deformacja palców stóp powodująca zaburzenia biomechaniki chodzenia, które mogą zwiększać obciążenie stopy i prowadzić do osłabienia łuku.
- Nieprawidłowa postawa ciała – zła postawa, zarówno w czasie stania, jak i chodzenia, może obciążać nie tylko kręgosłup, ale i stopy, powodując stopniowe zanikanie łuku podłużnego.
- Brak równowagi mięśniowej – nieprawidłowe napięcie mięśni wokół stopy, łydek czy bioder może zakłócać prawidłowy rozkład obciążeń, co sprzyja rozwojowi płaskostopia.
To tylko niektóre z czynników, które mogą prowadzić do powstania płaskostopia. Ważne jest, aby jak najszybciej rozpoznać te przyczyny i wdrożyć odpowiednie działania korekcyjne, aby zapobiec dalszym komplikacjom.
Czy mamy tylko jeden rodzaj płaskostopia?
Otóż odpowiedź na to pytanie brzmi: NIE.
W rzeczywistości wyróżniamy dwa główne rodzaje tej wady – płaskostopie podłużne oraz płaskostopie poprzeczne. Oba typy różnią się zarówno przyczynami powstawania, jak i objawami, a także wymagają odmiennych podejść w leczeniu.
Płaskostopie podłużne charakteryzuje się obniżeniem łuku podłużnego stopy, przez co cała stopa styka się z podłożem. Jest to najczęstsza forma płaskostopia i wynika najczęściej z niewydolności mięśni podtrzymujących łuk podłużny, takich jak mięsień piszczelowy tylny.
Płaskostopie poprzeczne dotyczy łuku poprzecznego stopy, który znajduje się na wysokości główek kości śródstopia. Gdy ten łuk się obniża, przodostopie staje się bardziej płaskie, co może prowadzić do bólu i deformacji palców, takich jak palce młotkowate.
Za powstawanie tych dwóch typów płaskostopia odpowiadają inne grupy mięśni, dlatego ćwiczenia i metody korekcji w przypadku każdego z nich różnią się. W leczeniu płaskostopia podłużnego skupiamy się na wzmocnieniu mięśni odpowiadających za podparcie łuku podłużnego, natomiast przy płaskostopiu poprzecznym koncentrujemy się na mięśniach stabilizujących przodostopie.
Skąd wiedzieć czy dziecko ma płaskostopie?
Pomaga nam to określić Wskaźnik Wejsfloga.
Dzięki niemu możemy zbadać czy dane dziecko ma płaskostopie poprzeczne. Wyznaczając go korzystamy z długości oraz szerokości stopy.
Co robić jeśli dziecko ma płaskostopie?
Warto wówczas udać się do specjalisty, który pomoże naszemu maluchowi. Dzięki odpowiednim ćwiczeniom dziecko nie musi borykać się z tym problemem.
